معرفی و بررسی اجمالی سد سازی و مصالح ساختمانی مورد نیاز آن
سد در لغت به معنای مانع است، مانع در برابر هر چیزی مانند یک سیال.
رایجترین نوع سد که به ذهن ما پس از شنیدن این کلمه خطور می کند،سد هایی است که در مسیر رودخانه ها برای ذخیره سازی جریان آب و تولید انرژی احداث می گردد.
سد یا بند به منظور ذخیره آب، منحرف کردن آب رودخانه یا یک پهنه آبی نیز تولید می گردد.
فواید ساخت سد
سد ها موجب کنترل سیلاب و جلوگیری از طغیان رودخانه ها می شوند.
طغیان آب رودخانه می تواند موجب خسارات مالی و جانی فراوانی گردد.
جدا از این سد سازی، آب مورد نیاز برای مصارف کشاورزی، آشامیدنی و سایر مصارف صنعتی را تامین می نماید.
استفاده از توربین های آبی پشت سد ها برای تامین انرژی و جریان برق نیز از دیگر مزیت های احداث سد است.
در حاشیه صد ها به دلیل گسترش زیستگاه جانوارن آبزی و ماهی ها، امکان احداث پژوهشگاه های تحقیقاتی در این زمینه فراهم می گردد.
برخی سد های که بر روی رودخانه های وسیع بنا می شوند، قابلیت کشتیرانی تفریحی و تجاری را فراهم می نمایند.
دریاچه های مصنوعی ساخته شده در مجاورت سد ها نیز به منظور مقاصد تفریحی مورد استفاده گردشگران قرار می گیرد.
تاریخچه سد سازی
تاریخچه ساخت سد توسط انسان برای استفاده از آب در مصارف کشاورزی قدمتی دیرینه دارد.
ساخت سد در آن زمان به کشاورزان که به صورت دیمی و سنتی مشغول به کشت و زرع بودند، جهت تامین آب مورد نیاز در تمامی فصول سال، مفید بوده است.
سد های ساخته شده به دست بشر در ابتدا از جنس مصالحی مانند چوب و تنه درختان بودند.
چنین سد هایی مقاومت بسیار زیادی نداشتند و همچنین به دلیل متاثر شدن تنه درختان از آب، به مرور پوسیده شده و نیازمند ترمیم بودند.
ایرانیان در زمان باستان به دلیل توجه ویژه به منابع آبی مشهور بودند.
تمدن جامع انسانی به دلیل نیاز به تامین منابع غذایی و انجام کشت و زرع در مناطق مجاور رود شکل گرفت.
چنان که گفته می شود نشانه های اولین تمدن انسانی در بین النهرین یافته شده است.
امروزه مصالح ساختمانی در ساری به منظور تولید سد کاربردهای فراوانی دارد.
نخستین سد ساخته شده در جهان
بازرگانی ساختمانی شاهرخ عزیزی، تامین کننده مصالح ساختمانی در ساری، با انجام تحقیقات دریافت نخستین سد ساخته شده به دست بشر، سدی است به نام جاوا با قدمت بیش از 3000 سال قبل از میلاد مسیح.
مشکلات سد سازی
از معایب سد سازی، انباشته شدن رسوبات و گل و لایی است که پشت سد ها ذخیره می شود.
این مورد در صورت عدم انجام لایروبی، باعث کاهش ظرفیت سد می گردد.
در ایران سد سازی همانطور که اشاره شد با استفاده از مصالح ساختمانی در ساری و سایر شهر ها از گذشته های دور انجام می شده است.
سد سازی در ایران امروزه به شیوه های مدرن انجام می گردد.
از ابتکارات جالب ایرانیان در سد سازی سنتی، ایجاد آب گیر پیش از محل احداث سد بوده است.
این آب گیر باعث کنترل جریان آب و کاهش فشار آب پشت سد و از سوی دیگر ته نشین شدن رسوبات پیش از رسیدن جریان آب به سد می شد.
لایروبی سد های امروزی به دلیل وسعت زیاد و عمق بالای آب کار آسانی نیست و معمولا نیازمند بررسی های ویژه جهت براورد هزینه هاست.
بسیاری از پروژه های لایروبی سد ها، مانند سد اکباتان، توجیه اقتصادی ندارد و به همین دلیل با چالش های فراوانی جهت انجام رو به روست.
لایروبی سد ها می تواند باعث جمع آوری مغادیر قابل توجه ای از مصالح معدنی مفید باشد.
همچنین در اکتشافات بدست آمده از مصالح معدنی، سنگهای رسوبی حاوی فلزاتی گرانبها مانند طلا بدست آمده است.
انواع سد ها
سد ها معمولا در دو نوع زیر احداث می گردد:
- سد وزنی
- سد قوسی
سد های وزنی معمولا سازه های مستحکم و بزرگ هستند و عموما به صورت مستقل نیرو وزن و فشار آب ذخیره شده را تحمل می نمایند.
سد های وزنی در ابعاد بزرگ و حجم ساخته می شوند تا مانند یک کوه عظیم در برابر فشار آب مقاومت داشته باشند.
مصالح ساختمانی در ساری تامین کننده انواع مصالح مورد نیاز مانند سیمان پاکتی در ساری، خاک رس، ماسه بادی، پودر خاک سنگ، شن و ماسه و سایر مصالح مورد نیاز شما است.
سد های قوسی به منظور غلبه بر فشار نیروی آب و انتقال آن به دیواره های دره و کوه های مجاور آن است.
شکل هندسی سد های قوسی خود بیانگر شیوه انتقال نیروی آنها است.
سد های قوسی در ابعاد بزرگ عموما با استفاده از بتن غیر مسلح احداث می گردند.
این نوع سد ها برای پیشگیری از ورقه ورقه شدن سطوح مختلف بتن بر روی یکدیگر، از چند لایه مختلف تشکیل می شوند.
لایه های بیان شده عموما در ابعاد دو تا سه متر مکعب بتن ریزی می گردند.
هر سطح از لایه بتن ریزی شده معمولا بلافاصله شتسه می شود، تا بتن هر مرحله از چسبندگی مناسب جهت اتصال به لایه بعدی برخوردار باشد.
سد های قوسی به صورت بلوک های پیش اماده ساخته شده و سپس در محل مورد نظر قرار می گیرند.
درزه های باقی مانده بین هر بلوک از سد قوسی را با تزریق سیمان بین آنها مسدود می نمایند.
در نهایت سد در یک قامت یکپارچه به کار گرفته می گردد.
سایر انواع سد ها:
- سد خاکی
- سد چوبی
- سد رودخانه ای
با تشکر از همراهی شما تا پایان این مقاله امیدواریم تواسنته باشیم دانش عمومی مناسبی را در اختیار شما همراهان ارجمند ارایه نموده باشیم.
شما نیز می توانید نظرات، پیشنهادات و انتقادات سازنده و ارزشمند خود را با ما در بخش دیدگاه ها در میان بگذارید.
نشرات شما پس از تایید توسط مدیریت سایت با نام خودتان به نمایش در خواهد آمد.
بازرگانی مصالح ساختمانی شاهرخ عزیزی، تامین کننده مصالح ساختمانی در ساری است.
فروش و توزیع انواع مصالح مورد نیاز شما به صورت تضمین شده انجام می گردد.
